In de eerste plaats is Tantra voor mij een krachtig pad van zelf-ontwikkeling. Een spiritueel pad zelfs. Op dit pad leer je rechtstreeks werken met de krachtigste energie die je in jou hebt: je seksuele energie. Dat kan best heftig zijn. Het is soms bijna letterlijk met vuur spelen. Daarbij kom je jezelf onvermijdelijk tegen in de vorm van je zelfbeeld, angsten, trauma’s, verdedigingsmechanismes, verlangens, schaduwen, verweesde kindstukken, … Dat is ook exact waar je wil zijn. Via het bewust en gericht inzetten van je seksuele energie, ga je liefdevol die afgesloten stukken van jezelf leren zien, erkenning geven, omarmen en helen. 

Tantra bestaat in vele vormen en intensiteiten. Typische elementen zijn lichaamsbewustzijn, toelaten van radicale authenticiteit, het in verbinding brengen van je innerlijke wereld, en het aanwenden van seksuele energie voor heling en bewustzijnsverhoging. De vorm kan meer of minder fysiek zijn, naakt of gekleed, meer of minder gericht op seksualiteit, meer om je te bevrijden van conditionering of meer om je spiritualiteit te ontwikkelen. Het is belangrijk die vorm van beoefening te vinden die voor jou helemaal klopt en veilig voelt. Naar mijn ervaring is het soms te vroeg om het Tantra-pad op te gaan, door het gevaar voor grensoverschrijding en hertraumatisering, vaak onbewust. Voor mij is het essentieel dat je eerst voldoende lichaamsbewustzijn ontwikkelt, je veiligheid en grenzen kan voelen, en daarvoor tot op een zekere hoogte zelf kan instaan. Als dat doorgaans moeilijk is voor jou, zou ik nog even wachten met Tantra en eerst die vaardigheden integreren via niet-cognitieve zelfontwikkeling: emotioneel lichaamswerk, innerlijk kind-werk, intuïtieve dans, mannenwerk, somatische trauma-heling, …

Voor mij begint elke Tantra-beoefening bij het aanwezig zijn bij mezelf: ik word me bewust van hoe ik erbij zit, of ik de signalen van mijn lijf en mijn emoties al dan niet kan ontvangen, hoe afgestemd of onrustig mijn geest is, en welke duiveltjes me er allemaal van weerhouden om transparant mijn essentie te voelen. Dit is louter een observatie-oefening: wat ik opmerk hoeft niet weg. Het laat me toe veilig in de oefening te stappen. Het bepaalt de grens van waar ik mezelf nu kan ontmoeten, waar ik een ander veilig kan toelaten, en het geeft ook aan wat nu klaar is voor heling.

Tantra is voor mij de kunst om naar die grens te durven gaan, en op die grens te blijven ademen. Als ik voel dat ik door emotie dreig opgeslokt te worden, adem ik en creëer ik wat ruimte of afstand. Als ik voel dat ik wil ontsnappen, adem ik en ga ik er terug wat naartoe. Op die grens is het vaak spannend: zo wil ik niet zijn, het doet pijn, of het voelt gevaarlijk. Door heel bewust op die grens aanwezig te blijven en te ademen, kan ik stilaan leren om in die grens te ontspannen. Zo kan die grens ook stilaan oplossen. En daarmee ook de kramp, het trauma, de pijn die daarmee gepaard gaat. Zo krijg ik toegang tot een diepere laag van mezelf.

Het helpt enorm om in deze evenwichtsoefening niet alleen te zijn. Daarom gebeuren veel Tantra-oefeningen per twee, in een of andere vorm van intieme verbinding zoals oogcontact of aanraking. Zo is de ander helemaal mee aanwezig op die grens waar jij nu jezelf aan het helen bent. De aanwezigheid van de ander kan jou een veilige ruimte bieden (spaceholding), wat je draagkracht vergroot. De ander is ook getuige van je proces, en dat werkt je heling in de hand omdat het erkenning geeft aan wat zich toont. Centraal in de Tantrische verbinding met een ander is consent: heldere en expliciete afspraken rond de grenzen van de oefening en van alle betrokkenen, en een radikaal respecteren van die afspraken.

Waarom moet dat allemaal zo nodig met seksuele energie? Seksuele energie is heel verwant aan onze levensenergie, aan onze creatieve energie. Het is heel moeilijk om het een te leven terwijl je het ander onderdrukt. Doorgaans wordt seksuele energie te nauw gedefinieerd, als iets dat enkel met seks te maken heeft, met opwinding, met geilheid. Maar het gevaar bestaat ook dat we seksuele energie te ruim gaan definiëren, weg van seksualiteit. Binnen Tantra gaan we eigenlijk de beide verkennen: de levensenergie en creativiteit die door mijn lijf stroomt, maar ook de seksuele energie in zijn seksuele uiting. Dat laatste is ook belangrijk omdat in onze maatschappij en opvoeding deze uiting doorgaans sterk onderdrukt, genormeerd, geconditioneerd, bezwaard en bevuild is. Als we dat uit de weg blijven gaan, zal de energie nooit vrij kunnen stromen. Dat is jammer omdat we een groot deel van ons potentieel daardoor niet aanspreken, maar ook kwalijk omdat die energie in elk geval een weg naar buiten zoekt, en in zijn niet zuivere vorm veel ellende aanricht.